برج آزادی دارای 4 پایه می‌باشد که فونداسیون هرکدام از پایه‌ها، 5 متر زیر سطح زمین فرو رفته‌اند. برج آزادی در برابر زلزله ای به وسعت 7 الی 5/7 ریشتر مقاوم می‌باشد.

در سال 1345، فراخوان طراحی برج نمادین شهر تهران با نام گذشته شهیاد آریا مهر داده می‌شود. یکی از شرایط واجد برای طراحی سازه این است که طرح نباید بیشتر از 45 متر باشد (به علت مجاورت با  فرودگاه مهر آباد) مسابقه در سال 1345 برگزار می‌شود و در این مسابقه از اساتید کارکشته و مطرح در حوزه معماری از کشور ایران و کشورهای خارجی داوری می‌‌کنند. بین شرکت کنندگانی که طرح خود ارائه می‌دهند، طرح یک جوان 24 ساله به نام آقای حسین امانت؛ فارغ التحصیل رشته معماری از دانشگاه تهران برنده مسابقه می‌شود. برج ازادی سه سال بعد در سال 1348 شروع به ساخت می شود و طی دو سال و نیم در سال 1350 ساخت آن به اتمام می‌رسد؛ شروع ساخت اردیبهشت 1348 و پایان ساخت 24 مهرماه 1350 بهره برداری 26 مهرماه 1350می باشد.

برج آزادی ساخته شده است که ما را یاد شاه بیاندازد. اما 7 سال پس از ساخت با ورود امام خمینی (ره) به ایران به نماد آزادی ملت ایران تبدیل شد. آقای امانت در مصاحبه ای گفتن که خیلی خوشحالند که اینجا دیگر شهیاد نیست و میدان آزادی است و به نماد آزادی ایران تبدیل شده است.

آقای حسین امانت، در طراحی برج آزادی ترکیبی بین معماری قبل و بعد از اسلام (عبادت گاه های ایرانی) و معماری مدرن استفاده کردند که شامل موارد ذیل می باشد:

• برج آزادی با 4 پایه اصلی طراحی شده است که 4 پایه طراحی شدن برج، نمادی از چهار طاقی های دوره زرتشت (چهار طاقی نیاسر کاشان) و گنبد های مساجد ایرانی می باشد.
• فضای سطح میدان، فضایی بیضی شکل است که  بیشتر فضای آن را فضای سبز تشکیل داده است.. برای طراحی زیباتر سطح میدان و برج آزادی با بهره گیری از معماری ایرانی اسلامی از طرحی 6 ضلعی - 6 ضلعی که در 3 ردیف 20 تایی طراحی شده‌اند استفاده شده از بالا در پلان هوایی میدان آزادی که نگاه می‌کنیم این طرح شبیه به لانه زنبور می‌باشد نام این طرح لانه زنبوریست و از طرح داخلی گنبد مسجد شیخ لطف الله اصفهان که از برترین نمونه های معماری ایرانی اسلامی است الهام گرفته شده است.
• آبنماهایی که در سطح میدان قرار دارند نماد باغات ایرانی مانند: باغ فین کاشان، باغ ماهان کرمان، باغ ارم شیراز و ... هستند.
• ساختار برج آزادی از جنس بتن مسلح یا بتن آرمه طراحی شده اما از نمای بیرونی سنگ قابل مشاهده است.
• تعداد سنگ های نمای برج آزادی 25000 قطعه در 15000 شکل، وزن و اندازه مختلف، از جنس سنگ  مرمریت معادن جوشقان اصفهان می‌باشند. سطح کف مجموعه برج آزادی از سنگ گرانیت معادن مروارید کردستان و سنگ درب های  ورودی و خروجی مجموعه آزادی که هر لنگه 3500 کیلو گرم وزن دارند، از جنس گرانیت معادن همدان می‌باشد؛ همانطور که مشخص می باشد، تمامی مصالحی هم که داخل برج آزادی به کار رفته‌اند همگی از داخل معادن ایران بوده‌اند و وظیفه تهیه این سنگ‌ها به عهده آقای قنبر رحیمی بوده است.